69. rocznica bitwy na Kałużówce
Wtorek, 03 Wrzesień 2013
W tym roku podczas obchodów rocznicy ataku Niemiec hitlerowskich na Polskę 1 września 1939 roku i w 69. rocznicę bitwy na polanie Kałużówka uczestniczyło kilkaset osób.
Do udziału w obchodach, które są wyrazem hołdu i pamięci dla poległych w walkach polskich żołnierzy, zapraszał Komitet Organizacyjny Obchodów: Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy, Koło Terenowe ŚZŻAK w Dębicy, Powiat Dębicki, Powiat Ropczycko – Sędziszowski, Miasto i Gmina Pilzno, Gmina Dębica, Miasto Dębica, Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Dębica, Zespół Szkół w Gumniskach, Komenda Powiatowa Policji w Dębicy, Hufiec ZHP Dębica, parafia p.w. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Gumniskach i parafia p.w. Św. Jadwigi.
Uroczystość rozpoczęła się programem muzycznym w wykonaniu Orkiestry Dętej Gminy Dębica i powitaniem gości, a następnie rozpoczęła się uroczysta mszę św. w intencji poległych żołnierzy II Zgrupowania 5 PSK AK oraz uczestników bitwy na Kałużówce.
Obwód AK Dębica podczas akcji „Burza” został podzielony na 3 rejony walki. Zgrupowanie drugie, dotyczące rejonu Dębica (I zgrupowanie – Sędziszów Małopolski i Ropczyc, III – rejon Pilzna), stoczył najcięższe walki. Ich apogeum wystąpiło w czasie bitwy na Kałużówce, która rozegrała się 23-24 sierpnia 1944. 23 sierpnia artyleria niemiecka poprzedziła bitwę całodobowym atakiem. Już wczesnym świtem 24 sierpnia Niemcy uderzyli na obóz II zgrupowania. Pod dowództwem mjr. Adama Lazarowicza „Klamry” żołnierze 5 psk AK kilkakrotnie odparli atak wroga. Po całodniowej walce, w godzinach wieczornych, niemieckie oddziały wycofały się z rejonu polany. W opinii historyków bitwa na Kałużówce należy do największych, jednak niedocenionych potyczek AK Rzeszów w okresie „Burzy”
Minister do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na wniosek Koła ŚZŻAK w Pilźnie odznaczył medalem "Pro Patria" Panią Zofię Kałużyńską, która była łączniczką i sanitariuszką AK.
Podczas uroczystości głos zabrał również Pan Jerzy Krusenstern uczestnik bitwy na Kalużówce.
Po odczytaniu apelu poległych delegacje kombatantów, władz samorządowych i parlamentarzystów oraz licznych organizacji złożyły pod pomnikiem symboliczne wiązanki kwiatów. Dębicę reprezentowali Burmistrz Miasta Paweł Wolicki, Zastępca Burmistrza– Mariusz Trojan i Przewodniczący Rady Miejskiej Stanisław Leski.