Obelisk upamiętniający „ Żołnierzy Wyklętych” na dębickim Rynku -odsłonięty
Piątek, 12 Lipiec 2013
10 lipca 2013 roku na dębickim Rynku odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego „Żołnierzy Wyklętych” polskiego podziemia niepodległościowego, w tym trzech z oddziału leśnego Narodowych Sił Zbrojnych Jana Stefki ps. „Mściciel”: Józefa Grębosza ps. „Pszczółka”, Józefa Kozłowskiego ps. „Mruk” i Franciszka Nostera ps. „Bukiet”, straconych na rynku w Dębicy w 1946 r. podczas jednej z ostatnich publicznych egzekucji w Polsce.
Uroczystości prowadził w imieniu samorządu Dębicy Pana dyrektora Miejskiego Gimnazjum nr 1, Zbigniew Drzymała. Rozpoczęto odegraniem hymnu państwowego przez Miejską Orkiestrę Dętą pod dyrekcją Pana Stanisława Świerka . Wszystkich przybyłych gości powitał Burmistrz Miasta Pan Paweł Wolicki. Byli wśród nich między innymi: poseł do Parlamentu Europejskiego Pan Tomasz Poręba, przedstawiciel Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Warszawie Pan Damian Markowski, przedstawiciele parlamentarzystów, Sejmiku Województwa Podkarpackiego, Podkarpackiej Rady ds. Kombatantów o Osób Represjonowanych, powiatu dębickiego, włodarze gmin sąsiednich, oraz różnych instytucji i organizacji dębickich, a także mieszkańcy naszego miasta. Uroczystość zaszczyciły swoją obecnością rodziny zamordowanych na rynku żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, siostra Józefa Grębosza Pani Maria Kopera z córką oraz bratanice Józefa Kozłowskiego, Pani Alicja Kozłowska- Czekaj z mężem, Pani Anna Piękoś i Pani Stefania Gościńska.
Wprowadzenie historyczne przedstawił historyk Pan Maciej Małozięć. Genezę powstania pomnika przedstawił Pan Mariusz Trojan, Zastępca Burmistrza Miasta Dębicy. Podziękował też wszystkim, którzy przyczynili się do zorganizowania uroczystości.
W okolicznościowym programie wystąpiła młodzieżowa grupa teatralna Safo pod przewodnictwem Pani Izabeli Ceglarz.
Pani Alicja Kozłowska Czekaj, bratanica Józefa Kozłowskiego, ze wzruszeniem podziękowała wszystkim za trud włożony w przygotowanie odsłonięcia pomnika upamiętniającego jej krewnego oraz za pamięć o wszystkich „Żołnierzach Wyklętych”. Głos zabrał również naoczny świadek wydarzenia sprzed 67 lat, Pan Zdzisław Nauka oraz Pan Stanisław Micuła-Przewodniczący Prezydium Podkarpackiej Rady ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w Rzeszowie.
Po odsłonięciu i poświęceniu obelisku przez księdza proboszcza Ryszarda Piaseckiego, odbył się Apel pamięci i złożenie wieńców. Następnie wszyscy, prowadzeni przez Orkiestrę Dętą, udali się na Mszę Świętą w intencji bohaterów Polskiego Podziemia Niepodległościowego, która obyła się w kościele pw. Św. Jadwigi.
Na wniosek miasta budowę pomnika dofinansowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Autorem projektu pomnika są Pani Anna Leska-architekt oraz Pan Franciszek Szczerbiński –artysta, plastyk. Pomnik powstał z inicjatywy Komitetu Społecznego poparcia idei upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych na Dębickim Rynku oraz organizacji kombatanckich i środowisk patriotycznych.